DÖRTÇELİK´TE ?CÜZZAM? SEMİNERİ

İnegöl Toplum Sağlığı Merkezi, her yıl Ocak ayının son Pazar günü kutlanan Dünya Cüzzam Günü etkinlikleri kapsamında Cüzzam hastalığının öğrencilere anlatılarak tanıtılması konusundaki eğitimlerini bugün Dörtçelik Endüstri Meslek Lisesi´nde sürdürdü.Yaklaşık 200 lise öğrencisinin katıldığı eğitimde, TSM Müdürü MüctebaMirei ve okul idarecileri de hazır bulundu. Toplum Sağlığı Merkezi Bulaşıcı Hastalıklar Birimi Sağlık Memuru Yılmaz Altuntaş, seminerde öğrencilere cüzzam hastalığını tanıttı.

GİDEREK AZALIYOR

Lepra, Hansen ve Hanseniyazis isimleriyle de bilinen Cüzzam hastalığının ?Mycobacteriumleprae´ isimli basil tarafından oluşturulan kronik bir enfeksiyon hastalığı olduğunu belirten Altuntaş, ?Lepra basili 1876 yılında GerhardArmauerHansen tarafından bulunmuştur. Hastalık öncelikle çevresel sinirleri ve deriyi etkiler. Cüzzamın ilk kez nerede görüldüğü bilinemiyorsa da hastalığın değişik tiplerini tanımlayan en eski yazılı kaynaklar M.Ö. 600 ve M.Ö. 400 yıllarına ait Hindistan ve Çin kaynaklı olup,  M.Ö. 2. yüzyıla ait eski Mısır mumyalarında da cüzzama ait belirtiler tespit edilmiştir. Avrupa´da 15. yüzyılın başlangıcında cüzzam son derece yaygın olarak bulunmakta iken 19. yüzyıldan itibaren sayı giderek azalmıştır. Hastalık bugün Avrupa´da Portekiz, İspanya, İtalya, Yunanistan, Türkiye, Kıbrıs ve Güney Rusya´da bulunmaktadır? dedi.

TEK KAYNAĞI İNSAN

Cüzzamın yol açtığı fonksiyon kayıplarının sosyal damgalanma ve dışlanma gibi etkileri nedeniyle özel bir sağlık problemi olduğunu dile getiren Altuntaş, ?1980´li yılların başlarından bu yana yapılan etkili kampanyalar ve tedavide birden fazla ilacın birlikte kullanılması ile 16 milyondan fazla hasta tedavi edilmiş ve hasta sayısı önemli ölçüde azalmıştır. Dünyadaki cüzzam hastalarının çoğu Güneydoğu Asya, Afrika ve Batı Pasifik bölgesindendir. M. Leprae çok yavaş çoğalır, kuluçka süresi 3-12 yıl arasında değişmekle birlikte; ortalama 2-4 yıldır. Lepra basilinin tek kaynağı insandır. Hasta kişinin ağız ve burun salgıları ile yakın ve uzun süreli temas sonucu damlacık enfeksiyonu ile bulaşır. Lepra´nın bulaştırıcılığı çok yüksek değildir. Lepranın bulaşması; enfekte şahsın bulaştırıcılığına, temasın yakınlığına, sıklığına ve süresine bağlıdır. Basil çok yavaş çoğalır. Belirtilerin görülmesi bazen 25 yılı bulabilir. Hafif deri belirtisinden, geniş yayılımlı çevresel sinir sistemi, göz, kemik, adale ve diğer dokuların tutulduğu, şekil bozuklukları ve sakatlıkların geliştiği bir tabloya kadar değişir. Cüzzam pek çok deri ve sinir hastalığını taklit eder. Lepranın sık görüldüğü bölgelerde ya da ailesinde lepra hikayesi olan kişilerde hastalık genellikle gözden kaçmaz fakat lepra insidansının düşük olduğu alanlarda akla gelmemesi nedeniyle tanı konulması güç olabilmektedir. Hastaların büyük bir kısmında lepra tanısı basit muayenelerle konabilir. Eğer lepranın tanı kriterleri tam olarak uygulanırsa yanlış tanı olasılığı çok azalacaktır. Cüzzam, erken tanı konulduğunda tedavisi kesin olarak yapılabilen bir hastalıktır. Erken tanı ve tedavi ile kalıcı sakatlıkların oluşması önlenebilir. Cüzzam Dünya Sağlık Örgütü´nün uyguladığı çok ilaçlı tedavi (Multi DrugTherapy=MDT) protokolü ile 6-12 ay gibi kısa bir sürede tedavi edilebilir. Bu tedavi oldukça etkili, yan etkileri az ve hastalığın tekrar görülme ihtimali düşük olan bir tedavi rejimidir. DSÖ´ne üye 103 ülkeden alınan bilgiye göre; 2012´de 232 bin 857 olan lepra vaka sayısı, 2013´ün başında 215 bin 656´ya düşerken 2013 yılının sonunda 180 bin 618´e düşmüştür? şeklinde konuştu.

ORANI 10 BİNDE 1´İN ALTINDA

Altuntaş, ?Ülkemizde Lepra hastalığı bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklar kapsamında olup halen Lepra Eradikasyon Programı uygulanmaktadır. Ülkemizde de DSÖ´nün lepra eliminasyonu hedefine ulaşılmış olup, hastalık prevalansı 10 binde 1 vakanın altındadır. Ülkemizde 2015 yılında yıl içerisinde 2 yeni vaka tespit edilmiştir. Kayıtlı lepralı hasta sayısı toplam 622 olarak saptanmıştır. Lepra hastalarının tedavi ve takipleri deri ve zührevi hastalıklar kliniklerinde yapılmaktadır. Hastalığın tedavisinde kullanılan ilaçlar Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz karşılanmaktadır? ifadelerini kullandı.

Haber ve Fotoğraf: Onurhan BAYRAKTAR