Haberyorum Gazetesi ile Mobilyanın Başkenti Gazeteleri´nin ortak düzenlediği sektörel söyleşilerin konuğu, Mobiliyum AVM Yönetim Kurulu Başkanı Talha Timur Han oldu.
MBC stüdyolarında Gazeteci Şerif Gürbaş´ın sorularını yanıtlayan Talha Timur Han, İnegöl Mobilya AVM´nin ikinci etap çalışmalarının yılsonuna doğru tamamlanacağını ve açılışını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan´a yaptırmak istediklerini söyledi.
Mobiliyum AVM ile başlamak istiyorum. Mobiliyum AVM serüveni nasıl başladı. Kaç bin m2 alan üzerine inşa edildi. İstihdam sayısı kaç?
?HAYALLERLE YOLA ÇIKTIK?
?Teknoloji ve el emeği bir araya geldi, seri imalatlar başladı. Ürünlerimiz kaliteliydi ama teşhir alanlarımız yoktu. 2011´de 25 arkadaş bir araya geldik. Osmangazi´den sonra Ertuğrulgazi Caddesi yapmıştık ama orası da ihtiyaca cevap vermedi. 2011´de hayallerle yola çıktık ve hayaller gerçeklere dönüştü. 25 arkadaşımızla çalışmalara başladık ve 90 firmanın katılımı ile Türkiye ve Avrupa´nın en büyük kapalı Mobilya AVM´sini meydana getirdik. Doğru ürünü Avrupa kalitesinde gerçekleştirdik ama sunumu eksikti. Bunu da Mobiliyum AVM ile gerçekleştirdik. 3-5 yıla kadar İtalya´daki kaliteyi, tasarım şıklığını yakalarız ve dünyanın sayılı mobilya başkentlerinden biri oluruz. Hâlihazırda 95 mağazamız var. İstihdam ettiğimiz 53 arkadaşımız var. Taşeron kullanmıyoruz. Tüm kadro bizim. Bu sayının 80 civarında olması lazım. Bazı ekonomik sıkıntılarımız vardı, onları yendik ve ekibi çoğaltacağız.?
?Borçlarımızı temizledik?
?2 Temmuz´da göreve geldik. 15 Temmuz sancılı bir süreçti. Mobiliyum AVM´yi 36 milyon TL gibi bir borçla aldık. Üst kattaki dükkânları satıp ekonomiyi düzeltmemiz lazımdı. 15 Temmuz sürecini yaşamamıza rağmen, dükkânların tamamını rayiç bedellerin üzerinde sattık. Oradan gelen bedellerle borçlarımızı temizledik. Şuanda Mobiliyum AVM´nin herhangi bir şahsa, kuruma, bankaya, devlet dairesine borcu yok.
Peki, 2. etap çalışmalarında son durum nedir. Ne zaman bitecek ve hizmete girecek.
?AÇILIŞA CUMHURBAŞKANIMI DAVET EDECEĞİZ?
?2. etap 10. ayda büyük bir organizasyonla açılacak. Hem A hem B etabı 2017´nin ekim ayınca cumhurbaşkanımızın da katılımı ile kompleks şeklinde açılacak. Türkiye´de ses getirecek bir program olacak. Tahmini 200´ün üzerinde mağazamız olacak. Eleman sayımız 80´leri bulur, ama genelde Mobiliyum AVM genelindeki istihdam bin 500´ü bulacak gibi görünüyor. Toplamda 170 milyon doları bulacak bir yatırıma sahip olacağız.?
Ciddi bir gideriniz olduğu biliniyor. 2. Etap hizmete girdiğide AVM´nin yükü azalacak mı
?GİDERLERİ KISMAYI BAŞARDIK?
?Göreve geldiğimizde rutin genel giderlerimiz 360 bin TL civarındaydı. Bunu 200 binler seviyesine çekebildik. Elektrik tasarrufu, güvenlik, çalışan, temizlik ve her alanda tasarrufa giderek yüzde 50 civarında giderlerimizi düşürdük. Aidatlarımız hep aynı, zam yapmadık hatta düşürmeyi bile planlıyoruz. Her esnaf dükkân başı 2 bin 750 TL aidat ödüyor.?
Peki firmaların memnuniyeti ne düzeyde? Satışlar daha çok yurt içi mi, yurt dışımı? Satışları arttırmak için ne gibi tanıtım ya da kampanyalar yapmaktasınız?
?NİHAİ TÜKETİCİ BİZİM İÇİN ÖNEMLİ?
?Görevimizin 7 aylık süreci doldu. Bunun 5 ayını gece gündüz orada ekonomik anlamda, borçları yapılandırma anlamında çalışmaya verdik. Altyapıyı iyi kurduk. Son 2 ayımızda da ciddi anlamda tanıtıma önem verdik. Bu anlamda hem ulusal televizyonlarda hem yerel televizyon ve gazetelerde, medyada ses getirecek programlarımızı var. Reklam bütçesini ne kadar toplarsak onu ayırıyoruz. Bu sene 1,5 trilyon oldu. İnşallah önümüzdeki sene 2,5 trilyon olarak belirleyeceğiz. Yurtdışına da önem veriyoruz. Yurtdışında fuarlara katıldık. 1. ayda İstanbul fuarında stant açtık, burada yurtdışı alıcılarına Mobiliyum AVM´yi tanıttık. Nihai tüketici olmadan Mobiliyum AVM´deki mağazaların yaşama şansı yok. Mağazalarımızı revize ettik. Şuanda Mobiliyum AVM´de nihai tüketiciye hizmet yerinde. Son 3 ayı baz alırsak doluluk oranında ciddi artış var. Yönetim olarak çok memnunuz. Hep daha iyi olsun istiyoruz. 11. Ayda 18 bin 500 kişiyi ağırladık. Hafta sonları yoğunluğumuz iyi. 4-6 bin arası giriş sayısına sahibiz. Bunu haftanın diğer günlerine de yaymak istiyoruz. Bu zor ama biz zoru başarmak istiyoruz. Mobilya gıda gibi bir ihtiyaç değil. Kış saatine göre 9.30´da açılış, 20.30´da kapanış yapıyoruz. Yeterince vakit var. Doluluk oranlarının haftasonu olduğu gibi haftaiçi de yoğun olmasını istiyoruz.?
Mobiliyum AVM´yi daha cazip hale getirecek yan ürünlerin satıldığı mağazalar düşünülüyormu? Örneğin, halı perde vs. gibi?
?YAN ÜRÜNLERİN SATIŞINA İZİN VERECEĞİZ?
?Katı kurallarımız vardı. Üretici olmazsa bizden uzak dursun diyoruz. Her iki etapta da üretici olmak gerek. Üst katları verirken şunları söyledik; üst katlarımızı mobilyayı tamamlayıcı yan maddeler; halı, avize, beyaz eşya açabileceğinin sözünü ve yetkisini aldık. B etabı açıldığında mobilyayı tamamlayan yan ürünler anlamında daha güzel olacağının inancındayım. B etabını gününde açabilirsek ve tüp geçit şeklinde bağlayabilirsek müthiş bir kompleks olacak.?
KDV indirimi sonrası sektörde bir hareketlenme olduğu ifade ediliyor. Bu hareketlenme Mobiliyumda ki satışlarda da hissedildimi? KDV indirimi konusundaki beklentileriniz nedir?
?KDV İNİRİMİNİN DEVAMINDA FAYDA VAR?
Bizleri ziyarete gelenler, bizim gittiğimiz devlet büyüklerinin yanında bunun devam etmesini istedik. İnegöl ihracat şehri. Nihai tüketici anlamında olumlu bir etki yaptı ve bundan tüm İnegöl faydalandı. Mobiliyum AVM de bu indirimin faydasını gördü.
İnegöl´de suan 2 mobilya AVM var. 3. ve 4. cü mobilya AVM´lerin açılması gündemde. Bu durum ciddi giderleri olan AVM ler için tehlike arz ediyor mu? Bu konuyu sektör temsilcileri ile tartışma imkanınız oldumu?
?İNEGÖL´ÜN KAPASİTESİ BELLİ?
?Şuanda B etabıyla 200´e yakın üreticimiz olacak. Yeni AVM´lerle birlikte ve fuar alanıyla bunların fazla olduğu düşüncesindeyim. Gerek İTSO ile gerek Belediye Başkanımızla yaptığımız istişarelerde kota koyulması görüşündeyiz. Kıstaslar getirilmesi taraftarıyım. Zarar vereceğini düşünüyorum. İnegöl´ün taşıyabileceği kapasite belli. Bunu gözden geçirmeliyiz.?
AVM´ye gelen müşterilerinizi analiz etme fırsatı buldunuz mu. Hangi şehirlerden geliyorlar, ürün beğenirken ucuz ürünleremi yöneliyorlar, yoksa kaliteli ürünlere mi tercih ediyorlar?
?İSTANBUL CİDDİ MÜŞTERİMİZ OLDU?
?Son 7 aylık görev itibariyle ciddi anket çalışması yapmak istedik ve anlaştık. 45 gün Cuma-Cumartesi-Pazar olmak üzere anket düzenledik. Geçerken gördüm, TV reklamları bize ciddi anlamda katkıda bulunmuş. Bölgesel anlamda İstanbul ciddi müşterimiz oldu. Kütahya, Afyon, Çanakkale, Eskişehir ciddi alıcı potansiyeli taşıyor. Bu anlamda Mobiliyum AVM´de her çeşit ürün her çeşitte olduğundan dolayı müşteri kıstası yapamıyoruz, ama her bütçeye cevap verebilecek katılımcımız mevcut. Girişte bir şaşa görüyorsunuz, ama hesaplı alışveriş imkânı da sunuyoruz.?
37. mobilya fuarı dün itibariyle sona erdi. Beklentilerinizi karşıladı mı. Önceki fuarlarla kıyasladığınızda memnuniyet hangi düzeyde.
?FUARLAR TEKE İNDİRİLMELİ?
?Fuar beklentileri karşılayamadı. Fuar tarihinin referandumdan dolayı erkene çekilmesi, İstanbul fuarından yeni çıkmamız ve yoğunluktan dolayı fuara motive olamadık. Bu motivasyon eksikliği tüm katılımcıları olumsuz yönde etkiledi. İnegöl´de çok daha etkili fuar, tek fuar yapılmalı. İnegöl 2 fuarı kaldıracak kapasitede değil. Fuarların tarihlerinin birbirine çok yakın olmasından dolayı üretici hem çok yoruluyor, hem de model anlamında ihtiyaca cevap veremiyor. Fuarların teke düşürülmesinden yanayız. Mobiliyum AVM olarak yeni açılacak fuarla ilgili katılım sayısı çok olduğunda gerekli riskleri almaya hazırız. 10-20 firmayı katılımcı olarak verebiliriz. Buraya katılım yapmayın derler ise onu da yapmaya hazırız.İhtiyacın fazlasında her şey zarar.?
Fuarların mobilya sektörünün gelişiminde önemli payı var. Ancak mobilya AVM´lerin kurulmasıyla fuarlarında cazibesini yitirdiğinden söz ediliyor. Sizin bu konuda düşünceniz nedir.
?FUARLAR CİDDİ KATKI SAĞLIYOR?
?Bu düşünceye katılmıyorum. 3 ay önce yapılan MODEF EXPO´da Mobiliyum AVM olarak 20´ye yakın firmayı konuşlandırdık ve ciddi verim aldık. Yeni açılacak fuar yeriyle beraber talep aşırıysa Mobiliyum AVM olarak firmalarımızın katılmaması kararını alırız. Burada ciddi firmalar var, sizler olmaz ise fuar da olmaz denirse onda da katılım anlamında gerekli katkıya hazırız. Fuarların İnegöl´e ciddi katkıları var, orada kendimizi test ediyoruz. CNR fuarını, İtalya´daki fuarları önemsiyorum. Yurtdışı fuarlarımız, İnegöl´deki EXPO fuarımız olmazsa olmazdır. Fuarlar ciddi katkı sağlıyor.?
Şimdi yeni büyük bir fuar merkezi kurulması gündemde. Bu konuda devletin kapısı çalınacak ve finans konusunda destekler istenecek. Şayet bu destekler verilmezse, İnegöl mobilyacısının gücü yeni fuarı yapmaya yeter mi?
YENİ FUAR YÜKÜNÜ KALDIRAMAYIZ
?Yıllardır İnegöl´ü yakından takip ediyorum. İnegöl hep kendi ayakları üzerinde durmayı başarabildi. Mobiliyum AVM de bunlardan bir tanesi. Bu projede hiçbir devlet katkısı alınmadı. Fuarlarımızda da hiç devlet katkısı olmadı. Yeni açılan Mobilya İhtisas OSB yapıldı, orada da elimizi taşın altına sokup bazı şeyleri aşabildik. Fuar da yine İnegöl üreticisine yük olarak kalacak. İnşallah kalmaz. Yavuz başkanımız bu konuda ciddi çalışıyor. Önümüzdeki 2-3 yıl içerisinde İnegöl mobilyacısının bu bütçeyi ayırabileceğine inanmıyorum, ama 4-5 yıl sonra bu güce sahip olur. Bu fuar büyük ihtimalle bizim omuzlarımızda olur.?
Mobilya setörüne ilişkin son dönemde ciddi yatırımlar yapıldı. Üretim tesisleri, AVM´ler yapıldı. Bunun dışında yurt dışı fuarlara katılım, sektör temsilcilerine ilişkin eğitimler, arge, üretim, pazarlama ve satış sonrası hizmet gibi konularda da ciddi mesafeler kat edildi. Bundan sonraki süreçte daha neler yapılabilir Bu konuda sektöre ilişkin neler hayal edilmekte ve planlanmakta?
?FİYATTA DEĞİL KALİLETEDE RAKBET EDİLMELİ?
?İnegöl olarak bu fuarda teknoloji eksiğimiz olduğuna inanmıyorum. Ürünlerimizi sergileme eksiğimiz vardı. AR-GE, ÜR-GE eksiklerimiz vardı ama son 2-3 yıldır bunu da yendik. Kalitede Avrupa standartlarını yakaladık ama satış fiyatlarımızda gerekli hassasiyeti gösteremiyoruz. Rekabet fiyat anlamında oluştu. Kendi arasında fiyat rekabeti eksikliği var. Doğru ürün, kaliteli ürünün satışı anlamında fiyatlarımızdan kopmayalım. Fiyat anlamındaki rekabet firmaları geriye doğru götürüyor. Bunu aşmamız lazım. Köln ve İtalya fuarı bu anlamda çok önemli. Ürünlerin hakkı isteniyor. İnegöl bunu aşmalı. Kalite anlamında rekabet ön planda olmalı.?
Mobilya, rekabetin alabildiğine arttığı, sürekli yeni modellerin üretilmek zorunda kaldığı bir sektör haline geldi. Bu durum dolayısıyla arge, üretim, tanıtım ve pazarlama konularına ayrılan finansın hergeçen gün artmasına neden oluyor. Bu harcamaların asgariyeye indirimesi noktasında bir çalışma varmı yada yapılması gerekiyor mu?
?KAZANÇLARDA GERİLEME VAR?
?Bununla ilgili çalışma yapmak zorundayız. 2014 sonu İnegöl, 2014 sonrası İnegöl röntgeni çekmemiz lazım. 2008´den sonra çok hızlı koştuk, hızlı ürettik. Kârlı satışlarımız vardı ama 2014´ten sonra ciddi anlamda İnegöl kendi arasında fiyat rekabetine girdi. Kendi ürettiğimiz ürünlerde Avrupa standartlarını yakalayabildik ama fazla üretimden kaynaklı satamama endişesi mi güven eksikliği mi bilmiyorum, bu bizi geriye götürdü. 2015 başından bu yana İnegöl mobilyacısının 2014´e göre ciddi gerilemesi var. Sektör temsilcileri bir araya gelip bunun röntgenini çıkarmalı. İnegöl mobilya sanayinin son yıllarda kazanç anlamında iyi yerlerde olmadığını görüyoruz. 2014 kârlılığını kazanmamız lazım.?
Moblya sektörü ciddi gelişme kaydetti. Ancak ilçemiz sektörün gelişimine ayak uyduramadı geride kaldı. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
İNEGÖL SANAYİ GÜCÜNÜ ARKASINA ALMALI
?İnegöl sanayisi ihracat fazlası veriyor. İllere nasip olmayan kaynaklarımız var. İşçi problemimiz yok. Herhangi bir vatandaşın iş bulamıyorum deme şansı yok. Artık çevre ilçelerimizden eleman getirmeye başladık. Kaliteli eleman sıkıntısı devam ediyor. Hizmet sektörü, tarım da ön planda. İnegöl bunları aşabilir. Altyapı anlamında bazı şeyleri tekrar gözden geçirmesi gerekir. İnegöl sanayi gücünü arkasına alarak farklı projelerle, Yeni İnegöl adı altında ileriyi yakalayabilecek konjonktüre sahip. Biraz daha fikirleri çarpıştırmamız lazım. Bunları görüşerek aşabiliriz.?
Mobilya sektörü 16 Nisan´da nasıl bir sonuç bekliyor?
?BÜYÜK İHTİMAL EVET ÇIKACAK?
?Dolardaki düşüş, piyasa hareketlenmesi, piyasa evet oyunu kabul etmiş durumda. Aksi bir sonuç piyasaya sıkıntı verir kanaatindeyim. Şuanda dolar 1 ay öncesine göre büyük düşüş yaşadı. Piyasalar evet oyunu kendi bünyesine dâhil etmiş. 16 Nisan´da bir süreç var, bakıp göreceğiz. Büyük ihtimalle evet oyu çıkacak düşüncesindeyim.?
Geçtiğimiz aylarda süngerde ham madde sıkıntısı yaşanmıştı, Benzer bir durumun yine yaşanacağına dair iddialar var. sıkıntı olursa alternatif var mı?
?İNEGÖL HAM MADDE SIKINTISI ÇEKMEZ?
Yurtdışındaki firmanın yangın geçirmesi sonucu 20 gün panik havası oluştu ama 2,5-3 aydır hammadde sorunumuz yok. Bu gibi durumlarda artık İnegöl bir olabiliyor. Bu gözdağını üreticiler olarak verebiliyoruz. Son 2,5-3 aydır hammaddede sıkıntı yaşamıyoruz. Dünya çok büyük görünse de küçük. Almanya´da, Belçika´da sünger üretiliyor. Tek fabrikayla bu işler yürütülmez. İnegöl hammadde sıkıntısı çekmez. Artık dünyayı geziyor, ticaret yapıyor. Gitmediğimiz, gezmediğimiz ülke ve şehir kalmadı. Bu hammaddeyi her ülkeden temin edebiliriz.?
Mobilya sanayicileri son 10 yılda ciddi ekonomik zenginlikler elde etti. Bu zenginlik çalışanların maaşlarına ve sosytal hayatlarına aynı oranda yansıdımı?
?KENDİNİ YETİŞTİRENLER İYİ MAAŞ ALIYOR?
?Gözle görülür yansıması yok gibi görünüyor ama mobilya sektörü ciddi rekabete sahip. Endüstri mühendisi olup mobilya sektörü içinde olacağım, yetişmem lazım diyerek kendini geliştiren elemanlar ciddi maaşlar alıyor. Kendini geliştiren, kendine değer veren, eğitimlere önem veren kadromuz ciddi anlamda kendini sosyal ve ekonomik anlamda geliştirebildi. İnegöl ileriye doğru gitti. Kendini geliştirememiş, eğitimlere önem vermemiş arkadaşlarımızda maaş düşüklüğü var. Şuanda hiçbir mağazada asgari ücretli eleman çalışmıyor. Maaşlar çok iyi olmasa da, mobilya sektöründeki bir arkadaşımız her yerde iş bulabiliyor. Biraz daha eğitimine önem verirse, çok daha iyi yerlerde olur.?
Son olarak sektörün sorunları geleceği ve şikayetleri noktasında yerel idarecilerimizden ve iktidardan ne gibi beklentileriniz var. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
?İNEGÖL´Ü MOBİLYADA DAVOS YAPACAĞIZ?
?Mobiliyum AVM olarak bir gücüz. İTSO´nun bütçesi 3,5 trilyon, oradan herkes bir şeyler bekliyor. Bizim bütçemiz bunun çok çok üzerinde. Mobiliyum AVM olarak dikkate alınmak istiyoruz. İnegöl ihracatının yüzde 60´ını karşılayan potansiyel burada, İnegöl istihdamının yüzde 50´si burada. İş ehillerine teslim edilmeli. Biz artık mobilya ihtisar sanayi bölgesinde bu havayı teneffüs eden üretici arkadaşlarımız buralara gelebilsin, bu görevlerde kendi dertlerini çözebilecek ortamı oluştursunlar. Gerekli yerlerdeki görüşlerimizde özellikle mobilya ihtisas OSB´de ciddi eksiklerimizi ilettik. İşin başında sanayicilerin olması lazım. İhtisas sanayide doluluk oranları yüzde 80´ler olduğunda gerçek sanayici yönetimde olacak. İnegöl´ün 1 yıldır İMOS, İTSO, ve Belediyesi ile bir olduğuna inanıyorum. Amaç İnegöl. Mobilya sektörü daha ileriye götürülecek. İnegöl´ü mobilyada Davos yapacağız. İnegöl çabuk düşünebilen, çabuk karar alabilen, riskleri minimize edebilen bir ilçe. Manevi anlamda şevkimizin devam edebilmesi için arkamızda güç istiyoruz. Devlet büyüklerimizden bunu bekliyoruz. Mobiliyum AVM çoğu ile nasip olmadı. Devlet büyüklerimiz bu şevkimizin devam edebilmesi açısından arkamızda güç olsunlar.?
?Büyükşehirin bir artısı olmadı?
?Mobilya sektörü olarak değil tüm sektörlerde işi ehline teslim edilmeli. Yaşayan, sıkıntıları gören biziz. MODEF de bunlardan biriydi. İMOS belediyeden hisseleri alarak işin başına geçti. 11. ayda bunun başarısını gösterdi. Diğer sektörlerde de bunu bekliyorum. En son Büyükşehir Belediye Başkanını ziyaret ettiğimizde eksikleri ilettik, o da bize projeleri anlattı. Destekleri hissedeceğimizi vaat etti. Bizden isteyin, yapmaya hazırız diyorlar. Daha çok kapılarını aşındıracağız. Büyükşehir Belediye yasalarının İnegöl´ü ileriye taşıyacak bir artısı olmadı, ama bundan sonrasını beraber göreceğiz. Projelerimizi anlattık, bunlar gerçekleşirse İnegöl daha güzel günlere yakındır.?
10162,29%1,16
32,36% -0,37
34,69% -0,29
2389,86% -1,34
3867,20% -0,50
