Vatandaş Dosya Masrafının Peşinde

Kredi dosya masraflarına ait belgeleri Bankalar Kanunu, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun Temel ilkeler başlıklı 4. maddesi çerçevesinde bankalardan talep edilebildiğini ifade eden TÜKODER Başkan Yardımcısı Şükrü Sütçü, ?Bankalar Kanununun 76. maddesinde; bankalar müşterilerinin, verilen hizmetlerden kaynaklanan her türlü sorularına cevap verecek bir sistem kurmakla ve bu hizmetle ilgili bilgiyi müşterilerine bildirmekle yükümlüdür. Bankalar kredi sözleşmelerinin onaylı bir örneğini müşterilerine vermek zorundadır. Talepleri halinde müşteri ile yapılan diğer işlemlere ilişkin her türlü belgenin bir örneği de müşterilere verilir şeklinde açıklanmaktadır. Bilgi edinme hakkının kullanılmasına ilişkin esas ve usuller, 24.4.2004 tarihinde yürürlüğe giren 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununda düzenlenmiş bulunmaktadır. Bu itibarla, Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, faaliyetlerine ilişkin mezkûr Kanun kapsamında bulunan bilgi başvurularını süratli bir şekilde sonuçlandırarak Kanunda belirtilen istisnalar dışında her türlü bilgi ve belgeyi başvuru sahiplerine vereceklerdir. Kurum ve kuruluşlar, başvuru üzerine, istenilen bilgi ve belgeye erişimi 15 iş günü içinde sağlayacaklardır. İstenilen bilgi ve belgenin; başvurulan kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden sağlanması, başka bir kurum veya kuruluşun görüşünün alınmasını gerektirmesi ya da başvuru içeriğinin birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendirmesi hallerinde bilgi ve belgeye erişim 30 iş günü içinde sağlanır. Ancak bu sürenin uzaması durumunda, gerekçe başvuru sahibine yazılı olarak 15 iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilecektir şeklinde açıklandığından bankalara müracaat ettiğimizde belgeleri vermez iseler yukarıda açıklanan kanunlar çerçevesinde belgeleri dilekçe ile istemek zorundayız. 6502 Sayılı Kanunun Temel İlkeler başlıklı 4. maddesi; (1) Bu Kanunda yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen sözleşmeler ile bilgilendirmeler en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde düzenlenir ve bunların bir nüshası kağıt üzerinde veya veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmelidir? dedi.

VATANDAŞ YILDIRILMAYA ÇALIŞILIYOR

Bankalar tarafından çeşitli yollarla vatandaşların yıldırılmaya çalışıldığını belirten Sütçü, ?Kanun maddelerine göre tüketicilerimize yardımcı olunması gerekirken bazı banka şubelerine müracaat edildiğinde belgeyi vermedikleri için Bankanın Genel Müdürlüğüne yazı yazılmasına rağmen ücretsiz verilmesinin mümkün olmadığı tüketicilerimize bildirilerek yıldırma hareketlerine devam edilmekte ve bu yıldırma hareketleri bununla da sınırlı kalmamaktadır. Tüketici Hakem Heyetinden karar çıkmasına rağmen aylarca bugün git, yarın gel taktikleri ile tüketicilerimizi bezdirerek amaçlarına ulaşmaya çalışmaktadırlar. Şayet Tüketici Hakem Heyetinden kararınız çıktığı halde bankanız hala ödememekte ayak diretiyorsa yapılan son çare hukuki çerçeve içerisinde icra yoluna başvurmaktır. Bu konuda derneğimizde hukuki destek verilmektedir. Bu nedenle tüm tüketicilerimizin bıkmadan yılmadan haklı olduğumuz ve bizlerden haksız olarak kesilen dosya masrafları konusunda daha duyarlı bir şekilde hukuki mücadeleye davet ederken, 2015 yılında hala tüketicilerimize istenen belgeleri vermekte zorluk çıkararak 50-260 TL arasında para istenmesi veya  arşiv parasını ödendiği halde belgenin Genel Müdürlük tarafından verileceğinin açıklanması yukarıda açıklanan kanun maddelerine aykırı hareket etmeleri bir hayli düşündürücüdür? şeklinde konuştu.

BANKA SEKTÖRÜNDEN 15 BİN MÜRACAAT

2014 yılını incelediğinde 15 bin tüketici müracaatı ile bankacılık sektörünün öne çıktığını ifade eden Şükrü Sütçü, ?Bu şikâyetlerin başında ise dosya masrafları büyük yer kaplamaktadır. Her ne kadar bankalar yıldırma politikalarına devam etseler de 2014 yılında müracaatlar tüm hızıyla devam ettiğini, 2015 yılında ise sanki bankalar amaçlarına ulaşmış gibi müracaatlarda azalmalar meydana gelmiştir. Dernek olarak bildiğimiz kadarıyla dosya masrafı, yapılandırma ve ipotek fekki konularında kaybedilmiş bir mahkeme kararı mevcut değildir. Bankacılık sektöründe kısaca bilmemiz gereken diğer haklarımıza gelince; tüketici kredilerinden 6502 Sayılı Kanunun Cayma hakkı başlıklı 24. maddesine göre tüketici, 14 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir. 28 Mayıs 2015 gün ve 29369 Sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliğinin Diğer hükümler başlıklı Madde 18-(1) Konut finansmanı sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketicilerden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması halinde kredinin ödenmesi ile kapanır. Kredi kartlarından alınan kart aidat bedeli veya üyelik ücretine gelince 03 Ekim 2014 gün ve 29138 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin 11. maddesinde (1) Kart çıkaran kuruluşlar, yıllık üyelik ücreti ve benzeri ad altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı sunmak zorundadır. Finansal tüketiciler tarafından yapılan ücretsiz kredi kartı başvurularının reddedilmesi halinde, bu başvuruya istinaden yıllık üyelik ücreti olan kredi kartı verilemez. Finansal tüketicilerin yıllık üyelik ücreti bulunan kredi kartını limiti aynı kalmak kaydıyla yıllık üyelik ücreti bulunmayan kredi kartı ile değiştirme talepleri, kart çıkaran kuruluşlar tarafından yerine getirilmek zorundadır. Kredi kartı üyelik ücreti ile ilgili Tüketici Haklarına yaptığınız müracaatlar Tüketici Hakem Heyeti tarafından lehinize verilse de Bankalar Tüketici Mahkemelerine itiraz ederek dava açtıklarında hem yeni çıkan yönetmelik hem de Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2012/7979E 2012/9930K ve 2013/11006E 2013/5378K sayılı ilamları gereğince davayı kaybetme riskiniz yüksektir, bu durumda alacağınız para kadar karşı tarafa avukatlık ücreti ödemek zorunda kalabildiğinizden müracaat edecekseniz bu riski mutlaka göz önünde bulundurmalısınız. 3 Ekim 2014 tarihinde 29138 Sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğe göre tüketicilerden aldıkları hizmetlerine göre bankalarca yapılacak kesintiler; bireysel kredilerden; tahsis ücreti, ekspertiz ücreti, taşınır ve taşınmaz rehin ücreti. Mevduat/katılım fonu; hesap işletim ücreti, para çekme ücreti. Para transferleri; elektronik fon transfer ücreti, havale ücreti, swift ücreti (döviz transferi). Kredi kartları; yıllık üyelik ücreti, ek kart üyelik ücreti, kart yenileme ücreti. Nakit avans çekim ücreti. Diğer; kiralık kasa ücreti, kampanyalı ürün ve hizmetler ücreti, fatura ödeme ücreti, arşiv-araştırma ücreti, onaya bağlı bildirim ücreti, başka kuruluş ATM´sinden yapılan işlem ücreti, kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan ödemeler ve üçüncü kişilere yapılan ödemeler olarak belirlenmiştir. Krediler bittikten sonra tüketicilerimizden alınan ipotek fekkine gelince, hiçbir zaman ne aklım nede mantığım kabul etmiyor. Çünkü kredinizi ödemişsiniz borcu yoktur kâğıdı alarak tapudaki ipoteği çözdürmeniz gerekiyor. Banka sanki borcunuzu bitirdiğiniz için sizden ipotek fekki adı altında ceza gibi para talep ediyor. Bu durumda olan tüketicilerim belgeleri ile birlikte müracaat ettiğinde haksız olarak kesilen bu bedelin alınabilmesinde ve tüm tüketici işlemlerinizde hukuki destek derneğimizde sağlanmaktadır? ifadelerini kullandı.

HBR: Onurhan BAYRAKTAR